Top 10 nguyên nhân bệnh tim mạch và cách phòng ngừa

Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Mỗi năm, hàng triệu người trên khắp thế giới phải đối mặt với những biến chứng và hậu quả của bệnh tim mạch. Tuy nhiên, điều đáng mừng là bệnh này có thể được ngăn ngừa và kiểm soát thông qua những biện pháp phòng chống đơn giản và hiệu quả. Hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch và áp dụng các biện pháp phòng chống là cách tốt nhất để bảo vệ hệ tim mạch của chúng ta.

Top 10 nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch

1. Béo phì

Béo phì được coi là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Béo phì là tình trạng tích tụ mỡ trong cơ thể, đặc biệt là mỡ xung quanh các cơ quan quan trọng như tim và mạch máu. Điều này có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe có liên quan đến tim mạch, bao gồm:

• Tăng huyết áp: Mỡ tích tụ trong cơ thể có thể làm tăng áp lực đẩy lên mạch máu, dẫn đến tăng huyết áp. Tăng huyết áp là một yếu tố nguy cơ cao cho các bệnh tim mạch khác như đau thắt ngực và tai biến mạch máu não.
• Tăng cholesterol xấu (LDL): Béo phì thường đi kèm với tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL). Mức cholesterol cao trong máu có thể gây tổn thương các mạch máu và hình thành các cục máu đông, làm tắc nghẽn hoặc gây viêm nhiễm trong mạch máu, gây ra bệnh tim mạch.
• Đáng chú ý, béo phì cũng có thể gây ra kháng insulin và tiểu đường. Các vấn đề này cũng có thể góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

2. Hút thuốc lá

Hút thuốc lá là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Thuốc lá chứa hàng ngàn chất độc hại, trong đó có nicotine, carbon monoxide và các hợp chất gây ung thư. Khi hít vào, những chất này lan truyền trong cơ thể và gây tổn thương cho hệ tim mạch.

Nicotine là chất gây nghiện chính trong thuốc lá và có tác động tiêu cực lên tim và hệ thần kinh. Nó làm tăng nhịp tim và huyết áp, làm co mạch máu và giảm lưu lượng máu đến tim. Điều này tạo ra một căng thẳng không cần thiết cho hệ tim mạch và có thể góp phần vào sự hình thành các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và đau thắt ngực.

Carbon monoxide (CO) trong khói thuốc lá là một chất độc có khả năng kết hợp với hemoglobin trong máu, gây ra sự giảm thiểu khả năng vận chuyển oxy của máu. Điều này làm suy yếu khả năng cung cấp oxy cho các cơ quan và mô trong cơ thể, bao gồm cả tim. Khi tim không nhận được đủ oxy, nó có thể gây ra các vấn đề như nhồi máu cơ tim và đau thắt ngực.

Ngoài ra, các chất gây ung thư trong thuốc lá có thể gây tổn thương cho mạch máu và tạo điều kiện cho sự hình thành các cục máu đông, gây tắc nghẽn trong hệ tim mạch và dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

3. Uống nhiều bia rượu

uống nhiều bia rượu có thể là một nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Mặc dù một lượng nhỏ rượu có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch, nhưng việc uống quá mức có thể gây tổn thương cho hệ tim mạch và tăng nguy cơ mắc bệnh.

Uống quá nhiều rượu và bia có thể gây ra những tác động tiêu cực như sau:

• Tăng huyết áp: Uống quá mức gây giãn mạch máu và tăng huyết áp. Áp lực cao trong mạch máu có thể gây tổn thương và làm suy yếu hệ tim mạch, dẫn đến các vấn đề tim mạch như nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực và đột quỵ.
• Tăng cholesterol: Uống nhiều rượu cũng có thể tăng mức cholesterol xấu (LDL) trong máu. Mức cholesterol cao có thể làm hình thành các cục máu đông trong mạch máu, tắc nghẽn hoặc gây viêm nhiễm, gây nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
• Bệnh gan: Uống quá mức có thể gây tổn thương gan và góp phần vào việc phát triển bệnh gan nhiễm mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
• Rối loạn nhịp tim: Uống nhiều rượu có thể gây ra các rối loạn nhịp tim như nhịp tim không đều và rung nhĩ. Những rối loạn này có thể gây ra các vấn đề tim mạch nghiêm trọng và đe dọa tính mạng.

4. Tăng Cholesterol

tăng cholesterol là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Cholesterol là một loại chất béo không tan trong nước, cần thiết cho việc xây dựng tế bào và sản xuất hormone. Tuy nhiên, khi mức cholesterol trong máu tăng quá cao, nó có thể góp phần vào sự hình thành các bệnh tim mạch.

Khi mức LDL cao và mức HDL thấp, sự cân bằng cholesterol trong cơ thể bị mất và nguy cơ bị bệnh tim mạch tăng lên. Các yếu tố dẫn đến tăng cholesterol bao gồm di truyền, chế độ ăn không lành mạnh, béo phì, thiếu vận động, hút thuốc lá và uống rượu quá mức.

5. Tăng huyết áp

Tăng huyết áp (hay còn gọi là huyết áp cao) là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Huyết áp cao là tình trạng áp lực máu đẩy lên thành mạch máu của cơ thể vượt quá mức bình thường trong thời gian dài.

Khi huyết áp tăng, tim phải làm việc mạnh hơn để đẩy máu đi qua mạch máu. Điều này tạo ra một căng thẳng không cần thiết cho hệ tim mạch và có thể dẫn đến các vấn đề tim mạch như:

• Nhồi máu cơ tim: Huyết áp cao có thể gây tổn thương các động mạch và tạo ra mảng bám (plaque) trong thành mạch. Khi mảng bám này lớn lên và cản trở lưu lượng máu đến cơ tim, có thể xảy ra nhồi máu cơ tim, gây đau thắt ngực và khó thở.
• Tai biến mạch máu não: Huyết áp cao là một trong những yếu tố nguy cơ chính cho tai biến mạch máu não. Áp lực cao trong mạch máu có thể gây tổn thương và làm yếu các mạch máu trong não, gây ra chảy máu hoặc tắc nghẽn mạch máu, gây tai biến mạch máu não. Tai biến mạch máu não có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như liệt, mất trí nhớ và thậm chí tử vong.

6. Chế độ ăn không hợp lý

chế độ ăn không hợp lý là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Cách ăn uống không lành mạnh có thể góp phần vào tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Một chế độ ăn không hợp lý có thể bao gồm:

• Tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa: Chất béo bão hòa thường được tìm thấy trong các loại thực phẩm như thịt đỏ, đồ chiên và sản phẩm từ sữa. Chất béo thường được tìm thấy trong thực phẩm chế biến công nghiệp như bánh kẹo và thực phẩm nhanh. Tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa có thể tăng mức cholesterol xấu (LDL) trong máu và làm tắc nghẽn mạch máu, góp phần vào nhồi máu cơ tim và bệnh tim mạch.
• Tiêu thụ quá nhiều muối: Một lượng lớn muối trong chế độ ăn có thể gây tăng huyết áp. Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính cho bệnh tim mạch. Việc hạn chế tiêu thụ muối có thể giúp kiểm soát huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Thiếu chất xơ: Thiếu chất xơ trong chế độ ăn có thể góp phần vào tăng cholesterol xấu và tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch. Chất xơ có trong các loại thực phẩm như rau xanh, quả và ngũ cốc nguyên hạt. Chúng giúp giảm mức cholesterol trong máu và duy trì sự hoạt động của hệ tiêu hóa.
• Thiếu hoặc thiếu ít rau và trái cây: Rau và trái cây chứa nhiều chất chống oxy hóa, chất xơ và các dưỡng chất thiết yếu khác. Thiếu hoặc thiếu ít rau và trái cây trong chế độ ăn có thể làm giảm khả năng bảo vệ tim mạch và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

7. Lười vận động

Lười vận động là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Sự thiếu hoạt động thể chất có thể góp phần vào tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Khi không thực hiện đủ hoạt động thể chất, cơ thể không tiêu thụ đủ năng lượng và chất béo tích tụ. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tim mạch như:

• Béo phì: Lười vận động góp phần vào tích tụ mỡ trong cơ thể, dẫn đến béo phì. Béo phì là một yếu tố nguy cơ cao cho các bệnh tim mạch khác như tăng huyết áp, tăng cholesterol xấu và kháng insulin.
• Tăng huyết áp: Thiếu vận động thể chất có thể gây tăng huyết áp. Khi không thực hiện đủ hoạt động thể chất, các cơ tim và mạch máu không được làm việc đủ mạnh để duy trì huyết áp ở mức bình thường. Điều này tạo ra một căng thẳng không cần thiết cho hệ tim mạch và có thể góp phần vào sự hình thành các bệnh tim mạch.
• Tăng cholesterol xấu (LDL): Thiếu vận động thể chất có thể góp phần vào tăng mức cholesterol xấu trong máu. Cholesterol xấu tích tụ trong mạch máu và tạo thành các cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu và gây nhồi máu cơ tim.
• Yếu tố khác: Lười vận động cũng có thể góp phần vào các yếu tố khác như tăng cân, giảm sức mạnh và chức năng của tim, giảm khả năng cung cấp oxy cho cơ thể và làm suy yếu hệ tim mạch.

8. Do căng thẳng, lo lắng

Căng thẳng và lo lắng có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Tình trạng căng thẳng và lo lắng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch và tăng nguy cơ mắc bệnh.

Khi cảm thấy căng thẳng và lo lắng, cơ thể phản ứng bằng cách sản sinh các hormone căng thẳng như cortisol và adrenaline. Những hormone này có thể tăng huyết áp và nhịp tim, gây ra một phản ứng chiến đấu hoặc chạy trốn tự nhiên. Tuy nhiên, nếu căng thẳng và lo lắng kéo dài, nó có thể góp phần vào các vấn đề tim mạch sau:

• Tăng huyết áp: Căng thẳng và lo lắng có thể gây tăng huyết áp do tác động lên hệ thần kinh và cơ tim. Mức huyết áp cao kéo dài có thể gây tổn thương cho thành mạch máu và góp phần vào bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
• Rối loạn nhịp tim: Căng thẳng và lo lắng cũng có thể gây ra rối loạn nhịp tim như nhịp tim nhanh (tachycardia) hoặc nhịp tim không đều (arrhythmia). Những rối loạn này có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
• Đau thắt ngực: Căng thẳng và lo lắng có thể góp phần vào cảm giác đau thắt ngực và khó thở. Đau thắt ngực có thể là một triệu chứng của bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và có thể làm tăng nguy cơ sự xảy ra của các sự kiện tim mạch nghiêm trọng.

9. Do bệnh tiểu đường

bệnh tiểu đường được coi là một nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Bệnh tiểu đường là một tình trạng khi mức đường huyết trong cơ thể không được kiểm soát tốt do khả năng sản xuất insulin bị suy giảm hoặc không hoạt động hiệu quả.

Bệnh tiểu đường có thể góp phần vào tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như:

• Tăng huyết áp: Người mắc tiểu đường thường có nguy cơ cao hơn để phát triển tăng huyết áp. Áp lực máu cao có thể gây tổn thương cho mạch máu và làm suy yếu hệ tim mạch, dẫn đến các vấn đề tim mạch như nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực và đột quỵ.
• Tăng mức cholesterol xấu (LDL) và giảm mức cholesterol tốt (HDL): Bệnh tiểu đường có thể góp phần vào tăng mức cholesterol xấu (LDL) và giảm mức cholesterol tốt (HDL) trong máu. Mức cholesterol cao trong máu có thể gây tổn thương cho các mạch máu và tạo điều kiện cho sự hình thành các cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu, góp phần vào bệnh tim mạch.
• Viêm nhiễm và tổn thương mạch máu: Bệnh tiểu đường có thể làm suy yếu chức năng mạch máu và gây tổn thương mạch máu. Các vết thương nhỏ trên chân và bàn tay có thể không lành tốt, dẫn đến viêm nhiễm và tắc nghẽn mạch máu, gây nguy cơ nhồi máu cơ tim và các vấn đề tim mạch khác.
• Béo phì và kháng insulin: Bệnh tiểu đường thường đi kèm với béo phì và kháng insulin. Cả hai tình trạng này đều có thể góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

10. Tuổi tác

Tuổi tác là một nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Một trong những yếu tố nguy cơ không thay đổi cho bệnh tim mạch là tuổi tác. Khi người ta lớn tuổi, có một số thay đổi tự nhiên xảy ra trong cơ thể, góp phần vào tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Dưới đây là những thay đổi chính trong tuổi tác liên quan đến bệnh tim mạch:

• Cao tuổi và cơ bắp tim yếu: Cơ bắp tim trở nên yếu dần theo thời gian và không hoạt động một cách hiệu quả như khi còn trẻ. Điều này có thể dẫn đến giảm khả năng bơm máu và suy tim, góp phần vào sự phát triển của các bệnh tim mạch.
• Động mạch bị cứng: Tuổi tác đi kèm với sự cứng và bị xơ cứng của động mạch. Điều này làm giảm đàn hồi của động mạch và tăng nguy cơ hình thành các mảng bám (plaque), tắc nghẽn và nhồi máu cơ tim.
• Tăng huyết áp: Áp lực máu trên thành mạch tăng lên khi tuổi tác gia tăng, đặc biệt là do sự cứng và xơ cứng của động mạch. Tăng huyết áp là một yếu tố nguy cơ quan trọng cho bệnh tim mạch.
• Tăng mức cholesterol và triglyceride: Mức cholesterol xấu (LDL) và triglyceride trong máu có thể tăng với tuổi tác. Điều này có thể góp phần vào hình thành các mảng bám và tắc nghẽn mạch máu.
• Khả năng miễn dịch suy giảm: Hệ thống miễn dịch của cơ thể giảm dần khi tuổi tác gia tăng, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương mạch máu.
• Tăng nguy cơ các bệnh liên quan: Tuổi tác cũng đi kèm với tăng nguy cơ mắc các bệnh khác như tiểu đường, béo phì và bệnh thận. Các bệnh này có thể góp phần vào tăng nguy cơ bệnh tim mạch.

Cách phòng ngừa bệnh tim mạch hiệu quả

Sử dụng thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng là các loại thực phẩm được thiết kế và sản xuất nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng đặc biệt và/hoặc các thành phần sinh học có tác động đối với chức năng cơ thể, với mục tiêu hỗ trợ và cải thiện sức khỏe. Trong trường hợp ngăn ngừa bệnh tim mạch, sử dụng thực phẩm chức năng có thể mang lại lợi ích cho hệ tim mạch và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Các thành phần chủ yếu trong thực phẩm chức năng giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch bao gồm:

• Chất chống oxy hóa: Các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như trái cây tươi, rau quả, hạt, và các loại gia vị có thể giúp giảm việc hình thành các chất gây hại trong cơ thể, bảo vệ tế bào tim mạch khỏi sự tổn thương do oxy hóa.
• Chất xơ: Thực phẩm chức năng giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, hạt, rau xanh và quả tươi có thể giảm mức đường và cholesterol trong máu. Chất xơ cũng giúp duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng và hỗ trợ chức năng tiêu hóa.
• Chất béo omega-3: Chất béo omega-3 có trong cá, hạt cây cỏ và dầu cây cỏ có thể giảm mức triglyceride trong máu, giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và hỗ trợ chức năng tim mạch.
• Chất giảm cholesterol: Các thực phẩm chức năng giàu phytosterol như dầu đậu nành, dầu lúa mì, hạt lanh và ngũ cốc có thể giảm hấp thụ cholesterol từ thực phẩm và giảm mức cholesterol xấu trong máu.
• Khoáng chất và vitamin: Thực phẩm chức năng giàu khoáng chất như kali, magie, canxi và vitamin nhóm B có thể hỗ trợ chức năng cơ bản của hệ tim mạch và duy trì cân bằng điện giải trong cơ thể.

Ăn nhiều rau củ quả

Ăn nhiều rau củ quả có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch. Rau củ quả là những loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa và các dưỡng chất thiết yếu khác, có khả năng bảo vệ và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Các thành phần chính trong rau củ quả có tác động tích cực đến hệ tim mạch bao gồm:

• Chất xơ: Rau củ quả là nguồn giàu chất xơ, bao gồm cả chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan. Chất xơ hòa tan có khả năng giảm mức cholesterol trong máu bằng cách hấp thụ cholesterol và đẩy nó ra khỏi cơ thể. Chất xơ không hòa tan giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và duy trì cân bằng đường huyết, từ đó hỗ trợ điều chỉnh huyết áp.
• Chất chống oxy hóa: Rau củ quả chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E và các hợp chất flavonoid. Chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn sự tổn thương của các gốc tự do trong cơ thể, giảm việc hình thành và phá hủy mảng bám trong mạch máu, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Khoáng chất và vitamin: Rau củ quả cung cấp nhiều khoáng chất và vitamin cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của hệ tim mạch. Ví dụ, kali có vai trò quan trọng trong điều chỉnh nhịp tim và áp lực máu, vitamin K giúp cân bằng đông máu, vitamin B6 giúp giảm mức homocysteine – một yếu tố nguy cơ cho bệnh tim mạch.
• Chất chống viêm: Rau củ quả chứa các chất chống viêm tự nhiên như chất curcumin trong nghệ, quercetin trong hành và tỏi. Viêm nhiễm trong các mạch máu có thể gây ra bệnh tim mạch, và việc tiêu thụ rau củ quả giàu chất chống viêm có thể giảm nguy cơ này.

Thường xuyên rèn luyện thể chất

Thường xuyên rèn luyện thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh tim mạch. Rèn luyện thể chất bao gồm hoạt động thể lực đều đặn và các bài tập thể dục có tính năng lượng cao, nhằm cải thiện sức khỏe tim mạch và tăng cường chức năng của hệ tim mạch.

Các lợi ích chính của việc rèn luyện thể chất đối với bệnh tim mạch bao gồm:

• Tăng cường chức năng tim: Rèn luyện thể chất bao gồm các hoạt động như chạy, bơi, đi bộ nhanh hoặc tham gia các lớp thể dục, giúp tăng cường cơ tim và cải thiện khả năng bơm máu. Điều này có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh cao huyết áp và suy tim.
• Giảm mỡ trong máu: Rèn luyện thể chất giúp tăng cường quá trình đốt cháy mỡ và giảm lượng mỡ trong máu. Điều này làm giảm mức cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, và tăng mức cholesterol tốt (HDL) trong cơ thể. Kết quả là giảm nguy cơ bị tắc nghẽn và đau thắt ngực.
• Cải thiện mạch máu: Rèn luyện thể chất giúp tăng cường linh hoạt và đàn hồi của mạch máu. Nó cải thiện sự lưu thông máu và giúp duy trì áp lực máu trong khoảng phù hợp. Điều này làm giảm nguy cơ bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim và bệnh mạch vành.
• Điều chỉnh huyết áp: Rèn luyện thể chất có thể giúp giảm áp lực máu và điều chỉnh huyết áp. Nếu bạn có huyết áp cao, rèn luyện thể chất thường xuyên có thể là một phần quan trọng của việc kiểm soát huyết áp và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến bệnh tim mạch.

Một số câu hỏi thường gặp

Lời kết

Với sự hiểu biết và nhận thức đúng về nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch cùng với việc thực hiện các biện pháp phòng chống, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì thay đổi lối sống, nhưng giá trị mà nó mang lại là rất lớn. Hãy giúp cho bạn và gia đình có sức khỏe tim mạch tốt hơn.

Xem thêm: Bệnh huyết áp cao là gì? Một số nguyên nhân xảy ra hiện tượng này

yentamshop.com August 31, 2023